Merlijn blijft in Zweden!

Want wat kun je anders doen als je een fantastische fulltime baan aangeboden krijgt? Een paar maanden geleden liet een klasgenootje me een vacature zien: de gemeente Mora zocht Nederlandssprekende leerkrachten. Dat trok natuurlijk meteen mijn aandacht en ik belde voor wat meer informatie. De vrouw die ik aan de lijn kreeg, wist niet wat ze hoorde: “Je bént al leerkracht? Je bent een gekwalificéérde leerkracht? Kun je je CV vandaag nog sturen?” Wat een verschil met Nederland hè, haha!

In het gesprek werd duidelijk dat ze Nederlandssprekende leerkrachten zochten, omdat Nederlands snel Zweeds leren, dus niet vanwege Nederlandse kinderen in Mora (wat ik had verwacht). Toen ik dat begreep heb ik ook een klasgenoot, Eva, getipt. Zij is weliswaar Grieks, maar heeft al drie niveaus Zweeds gedaan in het afgelopen jaar, dus ik nam aan dat zij ook wel snel op het gewenste niveau Zweeds kon zijn en dus misschien ook wel in aanmerking kwam voor een baan in Mora. Een paar weken later zaten we samen in de trein op weg naar ons allereerste echte sollicitatiegesprek!

We zijn een dag eerder naar Mora gegaan, want het was bijna zes uur reizen met de trein en zo konden we ook alvast wat sfeer proeven in Mora. Mora is een plaats met ongeveer 12.000 inwoners, niet zo heel groot dus, maar er moeten toch een heleboel aardige mensen te vinden zijn, mocht iemand bang zijn dat ik er vereenzaam. Mora ligt tussen twee grote meren, waarop in de winter veel geschaatst wordt (Yes!), en het is in de zomer en winter een toeristische attractie voor veel Zweden en buitenlanders. In februari eindigt de Vasaloppet (een bekende langlaufwedstrijd) in Mora en de mensen in Mora (en ook in de rest van Zweden) zijn er erg trots op. Ik geloof dat er elk uur wel iemand heeft gevraagd of we al van de Vasaloppet hadden gehoord, haha. De Zweedse cultuur leeft heel erg in Mora. Vlakbij worden de beroemde gekleurde Dalapaarden gemaakt en er zijn festivals met klederdracht en andere tradities. 

De volgende dag werden Eva en ik ’s ochtends opgehaald van ons hostel en naar het gemeentehuis gebracht. Daar hadden we het sollicitatiegesprek met iemand van personeelszaken, een directrice van een preschool en de Nederlandse bemiddelaar (die de vacature had geplaatst). Op de pabo hebben we sollicitatiegesprekken geoefend, maar dit ging totaal anders. Eva en ik moesten ons om de beurt voorstellen (niveau: “Ik ben Merlijn, ik kom uit Nederland, ik ben zevenentwintig jaar, enz.”) en daarna ging het over de praktische kant: hoe we woonruimte konden vinden, wat we precies zouden gaan doen, informatie over Mora en het salaris. Niks “Hoe zou je jezelf omschrijven als leerkracht?” of “Wat zijn je sterke kanten?” dus, maar simpel mezelf introduceren was genoeg!

Eva en ik zijn allebei aangenomen. We starten op 16 augustus als leerkrachten op de ‘förskola’. Dat is een kruising tussen een kinderdagverblijf en een school, voor kinderen van één tot en met zes jaar oud. In Nederland zou het een soort samenvoeging zijn van de peuterspeelzaal en de kleuterschool. Tijdens het werk leren we Zweeds van de kinderen en vooral van onze collega’s. De leerkrachten op de förskola spreken langzaam en duidelijk en dat is voor de kinderen en ook voor ons ideaal om Zweeds te leren. Hiernaast krijgen we ook de gelegenheid om een cursus te doen (tijdens werktijd), maar hoe die eruit gaat zien is nog niet helemaal duidelijk. Als ons niveau goed genoeg is, dan kunnen we een Zweedse onderwijsbevoegdheid aanvragen en mag ik ook lesgeven op de ‘grundskola’, groep drie t/m acht van de basisschool en de onderbouw van de middelbare school voor leerlingen van zeven tot vijftien jaar. Ik denk dat de grundskola mij beter ligt, dus ik hoop dat ik snel in aanmerking kom om daar les te geven, maar ik begrijp ook dat mijn Zweeds eerst goed moet zijn.

Eva en ik zijn aangenomen door de gemeente Mora. We worden geplaatst op een vaste förskola, maar als er ergens anders iemand nodig is, dan worden we uitgezonden naar een andere school. We zijn dus eigenlijk invallers, maar wel met een vaste basis en de zekerheid van een fulltime werkweek. Ik vind het leuk dat we de gelegenheid krijgen om wat rond te snuffelen en overal wat te leren. Deze werkwijze is ook de gewoonte in Zweden. Na de lerarenopleiding hebben Zweedse pabo-studenten nog niet zoveel stage-ervaring opgedaan als ik in Nederland en daarom beginnen ze eerst anderhalf jaar als ‘vikarie’. Dat is invallen en praktijkervaring opdoen voor je ergens aangenomen wordt. Voor Eva en mij is dit een goede start, omdat we geen Zweedse onderwijsbevoegdheid hebben en dus nog geen vaste aanstelling kunnen krijgen.

Naast een fulltime aanstelling voor een jaar, zijn er nog wat andere voordeeltjes aan het werken in Zweden: we krijgen dagelijks een warme lunch op school, we krijgen werkkleding (want we zijn veel buiten, dus de kleding moet wel goed water- en winddicht zijn) en ons salaris is naar Zweedse maatstaven. De man van personeelszaken vertelde wat ons startsalaris ongeveer zou zijn en vertelde dat het nog wel zou verbeteren als we een Zweedse onderwijsbevoegdheid hebben en dat het sowieso elk jaar wat hoger zou worden, maar Eva en ik dachten alleen maar: “We zijn rijk!”

De afgelopen week hebben we het contract ondertekend. Het was opgestuurd, dus we hoefden niet nog een keer heen en weer. 

De bemiddelaar en de man van personeelszaken helpen ons met het vinden van woonruimte in Mora. Ze hebben contact met de woningbouw en daardoor hoeven we geen punten te sparen in de wachtrij, maar maken we sneller kans op woonruimte. Eva en ik gaan een appartement delen. Dus volgend jaar woon ik samen met een vriendin in een geweldige omgeving en heb ik een fulltime baan in het onderwijs! Je begrijpt dat ik sindsdien op een roze wolk zweef…

Naast deze ontwikkelingen ben ik natuurlijk ook nog gewoon aan het studeren. De afgelopen week heb ik mijn thesis ingeleverd! Volgende week mag ik die verdedigen (spannend!) en ben ik ook de opponent voor één van mijn klasgenoten. Daarna heb ik nog een week om mijn thesis te verbeteren en dan zit de master er helemaal op! Nu ik een baan heb, voelt het ook wel als een goed moment om het studeren even af te ronden. Wie weet ga ik ooit nog een PhD doen of iets anders, maar voor nu kijk ik ernaar uit om te gaan werken. Gewoon lekker bezig zijn in de praktijk, weer werken met kinderen en hopelijk ook wat outdoor education in de praktijk brengen. In Mora zijn ze daar deels al mee bezig en voor de rest zijn ze heel geïnteresseerd, dus de mogelijkheden lijken er wel te zijn!

Uiteraard heeft het aan outdoor avonturen niet ontbroken de afgelopen weken. Een paar weken geleden ben ik met drie vrienden, Jolin, Veronika en Erik, naar Gotland geweest. Dat is een groot eiland tussen Zweden en Finland en het is best exotisch voor Zweden. Voor mij voelde het aanvankelijk alsof ik op een stukje Nederland terecht was gekomen: het was vlak, er waren windmolens en weilanden met zwart-witte melkkoeien. Maar de huizen waren Zweeds, zoals ons vakantiehuisje.

Is het geen sprookje? We hadden bovendien geweldig weer deze dagen, het was net zomer. Tegenover het huisje lag een groot meer dat warm genoeg was om in te zwemmen, hoewel Jolin het daar niet helemaal mee eens was.

De ene dag hebben we Fårö, een eiland ten noorden van Gotland bezocht en de kalksteenformaties bewonderd die daar door de natuur zijn gevormd. Wat een bijzondere omgeving! Toen we vertrokken van ons huisje was het bijna 25 graden, maar op Fårö was het ruim tien graden frisser en bovendien was er meer wind en minder beschutting. Dat was dus even wat anders. Maar de omgeving maakte alles goed!

Bovendien waren er fossielen te vinden! Ik heb er een heleboel gevonden en de mooiste natuurlijk verzameld. Sommige waren echter te groot om mee te nemen, dus heb ik er alleen een foto van kunnen maken. Kun je de drie afdrukken van trilobieten vinden in de volgende twee foto’s?

En wat denk je van deze? Met een beetje fantasie zijn het dinosaurustanden, maar dat heb ik niet kunnen checken bij een echte kenner. Waarschijnlijk is het gewoon één of ander beestje of koraal van lang geleden.

Ook aan de oostkust waren prachtige kalksteenformaties te vinden. Dit was de perfecte plek om te zonnebaden!

Het zuiden was spectaculair vanwege de kliffen van 35 meter hoog! Het was zelfs mogelijk om naar beneden te klauteren (via een normaal pad, hoor!). Veronika en ik konden dat natuurlijk niet weerstaan, dus wij zijn naar beneden gewandeld. Het was zo bijzonder om te zien hoe de verschillende lagen aarde gewoon zichtbaar en tastbaar zijn! Daar loop je dan gewoon, miljoenen jaren aarde in een paar minuten. Ik vind dat gaaf!

Charlie, een andere klasgenoot woont in Kalmar, niet ver van de plaats waar de veerboot ons weer afzette. Bovendien, hij is windsurfinstructeur én op Öland, een eiland tegenover Kalmar, kun je fantastisch windsurfen. Ik had niet gedacht dat ik zou kunnen blijven staan op de plank, maar ik heb zelfs even echt gesurft! Voor een paar seconden dan, ik kon nog niet denken: “Wauw, ik surf!” en toen lag ik alweer in het water. Maar wat was het fantastisch om te doen. Ik wil het zeker nog een keer proberen!

De komende weken is het tijd voor afscheid nemen (met bijbehorende barbecues en feestjes). Een aantal vrienden zijn al vertrokken en anderen zullen snel vertrekken. Gelukkig heb ik ook een paar vrienden die in Linköping blijven (omdat hun studie twee jaar duurt of omdat ze hier wonen) en kan ik volgend jaar gewoon een paar keer terugkomen. Zelf kom ik ergens in juli naar Nederland, om de emigratie te regelen en om iedereen weer even te zien! Want dat is toch het grootste nadeel van wonen in Zweden: jullie zijn toch een eindje bij mij vandaan. Nu ga ik lekker Zweeds bijleren, in vakantiestijl uiteraard: